Yerli Malı Haftasını Özel Bilge İlkokulunda Kutladım

Okullarda bu hafta Yerli Malı haftası vardı. Özel Bilge Okullarının yöneticisi değerli arkadaşım Hamit Turna ve eşi Satı Hanım bu seneki kutlamaya beni davet ettiler. “Çocuklar yerli kıyafetlerle sahneye çıkacaklar, öğlen yemeğinde de yerli yemeklerimiz var” deyince, “geliyorum” dedim.

Nasıl heyecanlandım, anlatamam. Ben de çocuklara bir şeyler sunmalıydım. Önce ağız mızıkamı attım çantaya, peştemalı doladım, yerli angora yün hırkamı giydim, Rize’den Şifa Bilgileri kitabımdan dört kitap koydum çantaya.

Kitapların biri Satı Hanıma, diğeri okulun en yaşlı öğretmenine, bir tanesi bebekli genç öğretmene, bir tanesi de bize çay hizmeti yapacak olan çalışan hanıma ve sirkenin faydaları üzerine broşürümden de öğretmenlere hediye.

Okulun büyük salonunda öğrenciler yerel kıyafetleriyle ve yerel müzikle gösterilerini sundular. Sonra beni sahneye davet ettiler. Elimde ağız mızıkasıyla çocukları selamladım, bir horon havası çaldım. Ardından bir Haldoz türküsü, Kuvayi Milliye kahramanı gazi dedelerimizden İpsiz Recep Emice ile Zekeriya Tiryaki dedeye bir beste, kısa bir milli ve yerli ekonomi ile törene katkı yaptım.

Çok heyecanlıydım. Sonra öğretmenleriyle tanıştım, birlikte öğlen yemeği yedik. Yemekte kendime mıhlama, lahana ezmesi ve turşu seçtim. İşte bu Rize mutfağı benim diyetime denk düşüyor.

Öğleden sonra davet edildiğim 2.sınıfa derse girdim. Sınıf öğretmeni Artvinliydi. Onun sınıfına Artvin Atabar söyletmek hoş sürpriz olurdu. Önce kendi bestelerimdem üç çocuk şarkısı söylettim. Ayakta oynayarak, canlandırarak söylenebilen, oyunlu şarkılardı bunlar. Ardından sınıf öğretmenimizle el ele Atabar söyleyip oynadık. Özlemişim sınıfta çocuklarla müzik dersi yapmayı.

Cumhuriyetimiz neden milli ekonomiyi bayrama çevirmişti, bundan da söz ettim. Sarıkamış’ta donarak ölen askerlerimizin ayağında çizme yoktu, sırtında kaput yoktu, devletimiz Almanya gönderecek diye beklerken yiğitlerimizi soğukta şehit verdik. O şehitlerden biri de benim amcamdı.

Askerin kışlık kıyafetini, çizmesini, battaniyesini, kaputunu, yün fanilasını dokuyacak fabrikalara ihtiyacımız vardı. Cumhuriyet bu yokluklar içinde kuruldu. Önce bu fabrikaları kuracak teknik elemanları okutmak yetiştirmek gerekiyordu. Atatürk Rize’ye geldiğinde kafasındaki planda öncelikle bu vardı, Seçtiği Rizeli gençleri Almanya’ya makine ve motor ustası olmaya gönderdi, Bir bölümünü de Moskova’ya teknik ziraat eğitimine gönderdi. Bunlardan ikisi amcam, biri de babamın kuzeniydi. Hem milli dokuma fabrikası Sümerbank’ı hem de Kayseri uçak fabrikasını bu gençlerle kurdular. Milli ve yerli.

Okulların duvarlarına gururla “Yerli Malı Türkün Malı, Her Türk Onu Kullanmalı”yazılırdı. Şimdilerde unutuldu, unutturuldu:

Hem Kayseri uçak fabrikasının (1926), hem de Kayseri Teyyare Sanat Mektebinin kurucu atölye şefi olan amcam Muammer Morgül, 1936’de Malatya ve Nazilli Sümerbank fabrikalarının da kurucu atölye şefiydi. Cumhuriyetimizin milli eğitimdeki hedefi milli ekonominin inşasında ihtiyaç olan nitelikli ustaları yetiştirmekti. Ülkemizin milli ekonomisi satılarak ortadan kaldırılırken bugün Eğitim felsefesi de milli amaçlara hizmet etmeme noktasına çekildi, yerli bir müfredatımız bile yok artık. Bu haftanın adı bile değişti.

Hamit Turna’nın okulunda başka güzellikler de var. Camlı dolaplar dolusu madalyalar, plaketler… Ve, harika bir gemi maket koleksiyonu var. Bu gemileri geçen yıl şehir merkezinde açtığı sergide görmüştüm. Bugün odasında yeni hobisini fark ettim, müzik aletleri toplamaya başlamış. Antika bir akordeon vardı, çalmadan olmazdı. Bir de çeşmibülbül vardı. Topraktan, içine su doldurup üfleyince kanarya sesi verir.

Çeşmibülbül dediğimiz bu toprak çalgıyı besteci Leopold Mozart Oyuncaklar Senfonisi eserinde kullanmıştı. 1985 Ankara yıllarıma gittim… İlk anaokullarında müzik dersi vermeye başladığımda çok sayıda çeşmibülbül satın almıştım Kapadokya’daki testicilerden. Sonra Çankaya’nın ana okullarında moda olmuştu bu çalgı. O süreç beni Çocukluk Çağı Müzik Eğitimi kitapları yazmaya götürdü, alanda ilki başlatmıştım. İlk kitabım 1995’de Ya-Pa da ve ardından KÖK Yayıncılıkta basıldı. Müzik Nasıl Öğretilir kitabım, Oyunlu Şarkılar, Eğitimde Drama…Sonra Macaristan Sultan Kutay Enstitüsüne gidişim, sonra 2004 yılında Kanarya adalarında Dünya Müzik Konferansında buldum kendimi.

Bugün 17 Aralık 2025, Yerli Malı haftasında davet edildiğim Özel Bilge İlkokulunda yıllar sonra çocuklarla müzik dersi yaptım diye sevinçten uçuyorum. Bu güzelliği bugün bana yaşatan dostlarıma ben de bir sürpriz yapacağım, Mozart’ın Oyuncaklar Senfonisini bugün derse girdiğim sınıfın öğrencileriyle etkinlik haline getirmeyi tasarlıyorum.

Çocuklarla müzik çalışma yöntemlerini geç de olsa Rize’ye vermek heyecanı düştü yüreğime. Dilerim gerçekleşir. Yeni yıla bu heyecanla gireceğim.

Bu arada, 27 Aralık’ta ANITKABİR’DE HAİNSİZ TÜRKİYE BULUŞMASI için Ankara’ya sizi de bekliyorum.

Bir de,1.sınıf Matematik kitabındaki Barzani bayrağı reklamını velilere göstermek istiyorum. Bu kitabı kullanmayı red edecek veliler çıkmalı. Cumhuriyetimizin milli ve yerli eğitimine tekrar dönmeliyiz.

Bitirirken; Sevgili Satı Turna öğretmenimizle okulun Yerli Malı Haftası köşesinden hepinize sağlık esenlik dileklerimizi gönderiyoruz.

Mahiye Morgül

17.12.2025 /Rize