Nöbetçi Eczaneler
Makale: Adnan ONAY
Toplumun tümünü kuşatmayı hedeflemeyen sosyal, ekonomik, kültürel yaklaşımlar sonuçta faşizme kapı aralar.
Faşizme giden yolun kapanması için demokrasiler özgürlüklerin sınırlarını bütünsel bir yaklaşımla genişletmek zorundalar.
Faşizm; milliyetçilik, dincilik hatta sosyalizm gibi ideolojilere bürünerek demokrasiyi ve onu besleyen özgürlükleri yok eder.
Batıda ortaya çıkan Nasyonal Sosyalizm ve Sovyetler’de yeşeren Stanilizm nedeniyle faşizme geçit vermeme adına ortaya çıkan sosyalizm 60’lı yıllara gelindiğinde kendini revize etmek zorunda kalmış, sosyalizmin özüne bağlı kalınabilmesi için önceliğin demokrasi ve özgürlüğe verilmesi gerektiği konusunda toplumsal bir uzlaşıya varmıştır. Sosyal Demokrasi, Demokratik Sol gibi düşünceler bu nedenle ortaya çıkmıştır. Bu düşünceler Batıda aynı zamanda laikliğin de teminatı olarak görülmüştür.
İslam Dünyasının ve bunların arasında en gelişmiş demokrasiye sahip ülkelerden biri olan Türkiye’nin içinde bulunduğu en önemli yapısal sorun özgürlük ve demokrasiyi genişletebilecek bir düşünsel yaklaşıma sahip olunamamasıdır.
Bu bir ‘aydın’ sorunudur ve tarihten gelen geleneksel dokumuz özgürlük alanlarının genişletilebilmesine el vermemektedir.
‘Aydın’ denince; Türkiye çağdaşlaşmasının dinamiklerinin sol düşünceye dayalı olduğunu düşünürsek, faşizmi besleyen ana öbeğin de aynı zamanda buradan beslendiğini görürüz.
Türkiye’de bu çıkmazın ilk farkına varan siyasetçi Ecevit idi. Hümanizme son derece önem veren bir isim olan Ecevit, faşizme gidişatın önünü kesmek için ‘Demokratik Sol, Ortanın Solu’ gibi kavramları siyasetin gündemine sokmaya çalışmış, ancak istediği sonuca ulaşamamıştır.
Özgürlük ve demokrasinin birlikte gelişebilmesi için öncelikle düşünce özgürlüğünün gelişmesi gerek.
Eğer bir yerde düşünce özgürlüğünün önüne çeşitli gerekçelerle engel konuyor, o gerekçeler giderilerek düşünce özgürlüğünün önü açılmıyorsa, orada toplumsal kültürün gelişebilme imkanı oluşmaz ve bütün ideolojiler birbirine benzeşerek faşizmin yapı taşlarını oluştururlar.
Özgürlük ve Demokrasinin gelişmesi için önce zihinlerin tutsaklıktan kurtulması gerek. Yürürlükteki sistemin adının ne olduğundan ziyade, bireylerin zihin örgüsünün ne olduğu önemlidir.
Doğan Cüceloğlu’nun dediği gibi; “Bir ulusta demokrasi devrimle inşa edilemez. Demokrasi ancak her bir bireyin çabasıyla, gelişmeyle, evrimi ile inşa edilir. Binlerce aydının yıllarca sürecek gayreti ve bilinçli çabasıyla demokrasi gelişir ve kök salar.”
Biz, henüz bu doğrultuda hala emekleme dönemindeyiz. ..!