Rizeli Köseoğlu Dursun Kaptan Destanlaşan Bir Milli Mücadele Kahramanı

 

 

İSTİKLAL MADALYASI BERATINI ATATÜRK İMZALADI

 

Zonguldak ve havalisinin düşman işgalinden kurtarılmasında, Rizeli Dursun Reis ve gözü pek adamlarının başta Fransızlar olmak üzere, işgal güçlerine karşı vermiş oldukları amansız mücadele bir kahramanlık örneği olup, tarih sayfalarında yerini almıştır. Rize’nin yetiştirdiği bu kahraman Kurtuluş Savaşı’nda gösterdiği yararlılık Gazi Mustafa Kemal ve arkadaşları tarafından unutulmadı. Cumhuriyetimizin kuruluşundan kısa bir süre sonra TBMM 15 Şubat 1926 tarihinde toplanarak, Milli Mücadelede gösterdiği asar-ı hamaset ve fedakarlığından dolayı Dursun Reis-i bir kıta kırmızı şeritli istiklal Madalyası ile ödüllendirdi. 2483 no’lu istiklal madalyasının beratını da 17.03.1926 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti’nin Reis-i Cumhur’u Gazi Mustafa Kemal Paşa bizzat kendisi imzalamış, ayrıca Dursun Reis’i hayatı boyunca maaşa bağlamıştır.

 

RİZE MERKEZ KAVAKLI MAHALLESİ’NDEN KÖSEOĞLU DURSUN KAPTAN

 

Kuva-ı Milliye kahramanlarından Rizeli Dursun Reis’in İstiklal madalyası beratını Gazi Mustafa Kemal Atatürk imzaladı. 2483 no’lu berat Dursun Re i s’e 1926 yılında verildi. Kahramanlıkları şiirlerle şarkılara taşınan vatanın kurtarılmasında büyük mücadeleler veren bu insanlara bugün yeterince sahip çıkılmıyor. Dursun Reis’in mezarı’nın Zonguldak’ta nerede olduğu belli değil. Zonguldak belediyesinin sorumsuzca hareketi nedeniyle mezar yeri kaybolmuştur. Reisliği ve kahramanlığı Türkiye Büyük Millet Meclisince onaylanmış olan Köseoğlu Dursun Reis 1873 yılında Rize Merkez Kavaklı Mahallesi’nde (Karnenit) dünyaya geldi. Uzun boylu, beyaz tenli, mavi gözlü, kartal bakışlı, sözünün eri, korkusuz bir yurtsever insan olarak tanınıyordu ve İpsiz Recep’in en yakın arkadaşıydı. Birçok Cephede Kuva-i Milliye saflarında birlikte çarpıştılar.

 

KENDİSİNE KURULAN PUSULAR

 

Başta Fransız, İtalyan ve azınlıkların işlettikleri Zonguldak kömür madenleri emperyalist güçlerin her zaman iştahını kabartmış, Milli mücadele yılları dahil ticari yönetimi ellerine geçirip, kömür havzasına giriş ve çıkışları ellerinde tutmuşlardır. Daha çok Rize ve Trabzon’dan kömür havzasına çalışmaya gelen, sonradan Kuva-i Milliye’ye katılan Doğu Karadenizlilerin Zonguldak’a girmesinin menfaatlerine zarar getireceğine inanan çıkar grupları, Dursun Reis’e 24 saat içinde Zonguldak’ı terk etmesi tehditlinde bulunurlar. Çünkü Doğu Karadeniz’den gelenlerin koruyucusu ve hamisi Dursun Reistir. Dursun Reis tehditlere aldırış etmez; kendisine kurulan pusuları püskürtür. Büyük çatışmalar olur. Bütün tehditler ve Doğu Karadenizli Terin havzaya girmeleri önündeki engeller ortadan kaldırılır. Vatanın düşman işgalinden kurtuluşu esnasında Dursun Reis yalnız değildir. Yanında bulunan inançlı, korkusuz Karadenizli savaşçılarıyla Fransızlara karşı savaşıp, Kuva-i Milliye’nin destanını yazarlar.

 

Ünlü bestekar Saadettin Kaynak’ın bestelediği, Atatürk’ün zevkle dinlediği Safiye Ayla’nın söylediği kahramanlık şiiri Rizeli Dursun Reis içindir.

 

DURSUN KAPTAN TÜRKÜSÜ

 

Dursun kaptan Batum’dan avare etti kalktı

 

Dursun kaptan Batum’dan avare etti kalktı

 

Şişirdi yelkenleri, cigarasını yaktı

 

Şişirdi yelkenleri, cigarasını yaktı

 

Pupa yelken giderken, küpeşteye yaslandı

 

Pupa yelken giderken, küpeşteye yaslandı

 

Görsen Dursun kaptanı, sanırsın bir aslandı

 

Görsen Dursun kaptanı, sanırsın bir aslandı

 

Vardiyadan bağırdı Dursun kaptan bir duman

 

Kaptan aldı aynayı dedi ki gül cemal

 

Gidelim yalı yalı da aşalım Barfiyali

 

Gidelim yalı yalı da aşalım Barfiyali

 

Kemeri bordoladık da vur kemençeyi Ali

 

Bir horon edeceğim vur kemençeyi Ali

 

Piryoz çakıyor piryoz da selam olsun Rize’ye

 

Piryoz çakıyor piryoz da selam olsun Rize’ye

 

Elli beş sefer ettim da Kuvayi Milliye’ye

 

Elli beş sefer ettim da Kuvayi Milliye’ye

 

Of, Sürmene, Araklı da yanaştım Trabzon’a

 

Of, Sürmene, Araklı da yanaştım Trabzon’a

 

Kurtuluş savaşında da çalıştım kana kana

 

Kurtuluş savaşında da çalıştım kana kana

 

MİLLİ MÜCADELE KAHRAMANI MEZARI BİLİNMİYOR

 

İpsiz Recep gibi Dursun Reis de gücünü şahsi menfaatleri için kullanmadı. Hayatı boyunca Rize gelenekleri içinde gerçek bir Rizeli olarak yaşadı ve 10 Ocak 1950 tarihinde 78 yaşında Zonguldak’ta vefat etti. Eski kuşak Rizeli ve Zonguldaklıların yakından tanıdığı kahraman Rizeli Dursun Reis’in oğlu Anadolu’da hakimlik görevini yaparken istimlak edilen şehir mezarlığının nakli sırasında ihmal sonucu mezarı da kaybolmuştur.

 

Fatih Sultan KAR / İST.